Życiorys Tadeusza Borowskiego

Kim był Tadeusz Borowski?

Tadeusz Borowski napisał wiele opowiadań na temat życia w obozie koncentracyjnym. Napisał „Proszę państwa do gazu”, w którym opisuje jeden dzień z życia Kanady. Potrafił on łączyć normalne czynności z życia codziennego takie jak mecz piłki nożnej z śmiercią ludzi i tym jak obojętnie na to patrzano.

Rodzina Borowskiego

Jego ojciec, Stanisław, został w 1926 wywieziony do pracy przy budowie kanału białomorskiego, a matka, Teofila, w 1930 trafiła na Syberię. Po tych wydarzeniach opiekę nad Tadeuszem sprawowała ciotka, a jego starszy brat Juliusz zamieszkał w internacie. W 1932 jego ojciec wrócił z zesłania do Polski. Synowie dołączyli do niego po samodzielnej podróży przez Kijów i Moskwę. Zamieszkali w Warszawie, a w 1934 powróciła też matka.

Etap szkolny

Tadeusz Borowski chodził do Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego. Po wybuchu drugiej wojny światowej kontynuował naukę na tajnych kompletach, a wiosną 1940 zdał maturę. Następnie jesienią tego samego roku zapisał się na podziemną polonistykę Uniwersytetu Warszawskiego. Był tam jednym z najlepszych studentów. Wtedy też zajmował się twórczością poetycką.

Pracował jako magazynier w firmie handlowej na Pradze, na Skaryszewskiej. Należał do lewicującego środowiska skupionego wokół miesięcznika „Droga”. Zakochał się w Marii Rundo, zwaną Tuśką, pierwowzorem bohaterki z tomu opowiadań „Pożegnanie z Marią”.

Najpierw wydał cykl „Gdziekolwiek ziemia…”. Następnie przedstawił swoją wizję końca w heksametrach, odwołując się do obrazów biblijnych. Głównie do „Apokalipsy” św. Jana. Kolejny tom, „Arkusz poetycki nr 2”, ukazał się w 1944 nakładem „Drogi”.

Lata w obozie

25 lutego 1943 Borowski został on aresztowany w mieszkaniu przyjaciół i wzięli go na Pawiak, a następnie do Auschwitz. Dzień przed nim schwytano też Marię – trafiła do obozu kobiecego w Birkenau. W obozie Borowski był sanitariuszem. Pisał tam wiersze oraz cenione przez współwięźniów piosenki i kolędy obozowe. Od wiosny 1944 wysyłał do odnalezionej w Birkenau Marii listy, wykorzystane potem w tomie „Byliśmy w Oświęcimiu” i opowiadaniu „U nas, w Auschwitzu…”

W sierpniu 1944 został przewieziony do obozu Natzweiler-Dautmergen, a następnie do Dachau-Allach. Po wyzwoleniu Dachau przez amerykańską VII Armię przebywał na przedmieściach Monachium. Zwolniony we wrześniu 1945, rozpoczął działalność wśród Polaków w Niemczech, współorganizując Biuro Poszukiwania Rodzin przy PCK. Podczas pobytu w Monachium opublikował tom wierszy „Imiona nurtu” oraz wydał wraz z Januszem Nelem-Siedleckim i Krystynem Olszewskim książkę „Byliśmy w Oświęcimiu”.

Ostatnie lata życia

Na początku czerwca 1946 powrócił do Warszawy. W listopadzie do kraju wróciła Maria, niedługo potem wzięli ślub. Borowski ukończył studia, otrzymał stanowisko asystenta w Korbutianum.

Własne doświadczenia obozowe zawarł w zbiorze opowiadań „Pożegnanie z Marią” i nowel „Kamienny świat”. Dał w nich obraz „człowieka zlagrowanego”. Narrator „Pożegnania z Marią” – vorarbeiter Tadek – przystosowuje się do rzeczywistości obozowej, podejmując walkę o życie i zgadzając się na bierne uczestnictwo w zbrodni.

 

Tadeusz Borowski zmarł 3 lipca 1951 roku, zaledwie kilka dni po narodzinach jego córki. Do dnia dzisiejszego okoliczności jego śmierci są niejasne, a w zatruciu gazem dopatrywano się samobójstwa. Został on pochowany w Warszawie, na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Aby dowiedzieć się więcej zapraszam na tą stronę

Powrót do menu